Ο καρκίνος του τραχήλου της μήτρας προέρχεται από κύτταρα του τραχήλου (το κάτω μέρος της μήτρας που συνδέεται με τον κόλπο). Mπορεί να επηρεάσει τις γυναίκες όλων των ηλικιών, αλλά είναι πιο συχνος στις γυναίκες μεταξύ 30 -45 ετών και σπάνια εμφανίζεται στις γυναίκες κάτω από 25 ετών. Σχεδόν όλοι οι καρκίνοι του τραχήλου της μήτρας (95%) προκαλούνται από διάφορους τύπους του ιού των ανθρώπινων θηλώματων (HPV). O ιός HPV είναι μια κοινή λοίμωξη που είναι πιο συχνή σε σεξουαλικά ενεργούς άνδρες και γυναίκες.
Ο καρκίνος του τραχήλου της μήτρας εμφανίζεται λόγω μιας γενετικής μετάλλαξης η οποία προκαλεί τη μετατροπή των φυσιολογικών κυττάρων σε καρκινικά. Τα υγιή κύτταρα αναπτύσσονται και πολλαπλασιάζονται με καθιερωμένο ρυθμό και τελικά πεθαίνουν σε ένα καθορισμένο χρονικό διάστημα (απόπτωση). Τα καρκινικά κύτταρα αναπτύσσονται και πολλαπλασιάζονται συνεχώς και δεν πεθαίνουν, αλλά προκαλούν το σχηματισμό μιας μάζας (όγκου). Τα καρκινικά κύτταρα εισβάλλουν στους κοντινούς ιστούς και μπορούν να εξαπλωθούν σε άλλα μέρη του σώματος (μετάσταση).
Παράγοντες κινδύνου
- Πολλαπλοί σεξουαλικοί συντρόφοι . Όσο μεγαλύτερος είναι ο αριθμός των σεξουαλικών συντρόφων αυξάνεται και η πιθανότητα λοίμωξης με τον ιό HPV.
- Πρόωρη σεξουαλική δραστηριότητα. Η σεξουαλική δραστηριότητα πριν από την ηλικία των 18 ετών αυξάνει τον κίνδυνο λοίμωξης από HPV.
- Άλλες σεξουαλικά μεταδιδόμενες ασθένειες. Αν έχετε άλλα σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα – όπως χλαμύδια, τη γονόρροια, τη σύφιλη και το HIV / AIDS, τότε αυξάνεται η πιθανότητα της αύξησης της λοίμωξης από τον HPV.
- Εξασθενημένο ανοσοποιητικό σύστημα. Οι περισσότερες γυναίκες που έχουν λοίμωξη με HPV δεν αναπτύσσουν καρκίνο του τραχήλου της μήτρας. Ωστόσο, αν έχουν λοίμωξη HPV και το ανοσοποιητικό τους σύστημα είναι εξασθενημένο, είναι πιο πιθανό να αναπτύξουν καρκίνο του τραχήλου της μήτρας. Το ανοσοποιητικό σύστημα εμποδίζει τον πολλαπλασιασμό του ιού μετά την έκθεση στον HPV, αλλά σε μια μικρή ομάδα γυναικών, ο HPV επιβιώνει για χρόνια, συμβάλλοντας στη διαδικασία που προκαλεί μεταμόρφωση των κυττάρων στον τράχηλο σε καρκινικά κύτταρα.
- Το κάπνισμα: ο κίνδυνος εμφάνισης καρκίνου του τραχήλου της μήτρας διπλασιάζεται στις γυναίκες που καπνίζουν Το κάπνισμα μπορεί να οδηγήσει σε εξασθένιση του ανοσοποιητικού συστήματος γύρω από τα κύτταρα του τράχηλου, καθιστώντας πιο δύσκολο στο σώμα να αποτρέψει και να αποβάλει τις υψηλού κινδύνου λοιμώξεις από HPV που θα μπορούσαν να προκαλέσουν την ανάπτυξη μη φυσιολογικών κυττάρων.
Συμπτώματα
Ο καρκίνος του τραχήλου της μήτρας μπορεί να μην παρουσιάζει συμπτώματα, ειδικότερα στα αρχικά στάδια, παρολα αυτά με την πρόοδο της ασθένειας, μπορεί να εμφανιστούν τα ακόλουθα συμπτώματα:
– Κολπική αιμορραγία μετά από σεξουαλική επαφή, μεταξύ εμμηνορρυσιακών κύκλων ή μετά την εμμηνόπαυση.
– Υδάτινες, αιματηρές κολπικές εκκρίσεις με δυσάρεστη οσμή.
– Πόνος κατά τη διάρκεια της σεξουαλικής επαφής
Προσυμπτωματικός έλεγχος και Εμβολιασμός HPV
O έλεγχος του τραχήλου της μήτρας με το Τεστ Παπανικολάου μπορεί να αποτρέψει τον καρκίνο του τραχήλου της μήτρας και να σώσει χιλιάδες ζωές κάθε χρόνο. Το Τεστ Παπανικολάου μας επιτρέπει να εντοπίσουμε και αν χρειαστεί να θεραπεύσουμε παθολογικά κύτταρα στον τράχηλο της μήτρας που σε μερικές περιπτώσεις μπορεί να εξελιχθούν σε καρκίνο του τραχήλου της μήτρας. Σήμερα, το με τη λήψη κυττάρων του τραχήλου της μήτρας μπορεί να γίνει και ανίχνευση του ιού ΗPV.
Στο Ηνωμένο Βασίλειο, καθώς επίσης και σε άλλες Ευρωπαικές χώρες, το εμβόλιο για πρόληψη του καρκίνου του τραχήλου της μήτρας είναι διαθέσιμο στα κορίτσια ηλικίας μεταξύ 12 και 13 ετών. Το εμβόλιο μπορεί να αποτρέψει τον καρκίνο του τραχήλου μέσων της σημαντικής μείωσης ορισμένων τύπων HPV. Ωστόσο, δεν προφυλάσσει από όλους τύπους καρκίνου του τραχήλου της μήτρας, για αυτό παραμένει σημαντικό όλες οι γυναίκες να υποβάλλονται σε συστηματική εξέταση (συμπεριλαμβανομένων και αυτών που έχουν εμβολιαστεί).
Το γεγονός ότι η λοίμωξη από τον ιό HPV είναι πολύ συχνή, αλλά ο καρκίνος του τραχήλου της μήτρας είναι λιγότερο συχνός μας δείχνει ότι μόνο ένα πολύ μικρό ποσοστό των γυναικών είναι ευάλωτο στις επιδράσεις της λοίμωξης από τον HPV. Εκεί συμβάλουν και οι παράγοντες κινδύνου που επηρεάζουν την πιθανότητα εμφάνισης καρκίνου του τραχήλου της μήτρας.
Εάν έχετε εμβολιαστεί έναντι του ιού HPV, προστατεύεστε από τουλάχιστον το 70% του καρκίνου που προκαλείται από λοιμώξεις από τον HPV, αλλά δεν είστε απολύτως πλήρως προστατευμένες. Η παρακολούθηση με τη συστηματική λήψη τραχηλικών κυττάρων (Pap Test) είναι εξίσου σημαντική αν έχετε εμβολιαστεί ή όχι, καθώς θα ανιχνεύσει ανωμαλίες που προκαλούνται από άλλους τύπους HPV.
Τελος, το ποσοστό θνησιμότητας λόγω καρκίνου του τραχήλου της μήτρας μειώνεται εξαιτίας, σε μεγάλο βαθμό, της ανίχνευσης προκαρκινικών κυττάρων με το τεστ Παπανικολάου. Τα προστατευτικά αποτελέσματα του εμβολιασμού κατά του HPV θα γίνουν αισθητά τα επόμενα χρόνια, συμβάλλοντας στη μείωση του αριθμού των θανάτων από τον καρκίνο του τραχήλου της μήτρας.
Θεραπεία
Η πλειονότητα των καρκίνων του τραχήλου της μήτρας είναι πλακώδους προέλευσης και η επίπτωση του αδενοκαρκινώματος είναι περίπου 20%. Η διαχείριση και των δύο τύπου καρκίνου είναι ουσιαστικά ιδια , καθώς επίσης και τα ποσοστά επιβίωσης.
Οι επιλογές θεραπείας που μπορούν να ληφθούν υπόψη για περιπτώσεις καρκίνου του τραχήλου της μήτρας περιλαμβάνουν τη χειρουργική επέμβαση, την ακτινοθεραπεία και τη χημειοθεραπεία. Οι παράγοντες που επηρεάζουν τη θεραπεία είναι: το στάδιο της νόσου, η ηλικία της ασθενούς και τα συνυπάρχοντα ιατρικά προβλήματα. Η τελική απόφαση θεραπείας θα πρέπει να γίνεται κατόπιν συνεδρίασης της διεπιστημονικής ομάδας η οποία περιλαμβάνει γυναικολόγους-ογκολόγους, κλινικούς ογκολόγους, ακτινολόγους και ιστοπαθολόγους.
Όπως για όλες τις θεραπείες για τον καρκίνο, ο στόχος μπορεί να είναι είτε θεραπευτικός ή παρηγορητικός. Σε γυναίκες με στάδιο ΙΙΑ ή μικρότερου σταδίου όγκους, η χειρουργική επέμβαση ή η ριζική χημειοακτινοθεραπεία μπορεί να χορηγηθούν με θεραπευτική πρόθεση και να έχουν ισοδύναμα ποσοστά θεραπείας. Σε τέτοιες περιπτώσεις, ο στόχος είναι να χρησιμοποιείται μια μοναδική μέθοδος θεραπείας, όποτε είναι δυνατόν, καθώς η νοσηρότητα αυξάνεται πολύ όταν χορηγείται ακτινοθεραπεία εκτός από τη χειρουργική επέμβαση. Συγκεκριμένα υπάρχει αυξημένος ρυθμός λεμφοιδήματος σε ασθενείς που απαιτούν μετεγχειρητική ακτινοθεραπεία μετά από λεμφαδενοεκτομή.
Στα πιο προχωρημένα στάδια, η χημειο-ακτινοθεραπεία είναι η κύρια θεραπευτική επιλογή, αν και η χειρουργική επέμβαση μπορεί να έχει κάποιο ρόλο στην ανακούφιση των συμπτωμάτων
